| |
Goodbye 2012 - Hello 2013
Thế là Tây phương đã goodbye một năm nhuận lộn xộn và Đông phương
sửa soạn tiễn đưa con rồng Nhâm Thìn về núi cao. Đối với thế giới,
những trứng rồng mới nở trong năm 2012 là những lãnh tụ mới đắc cử ở
Bắc Hàn, Nam Hàn, Nhật Bản, Pháp, Trung Hoa, Nga, và Mỹ. Siêu sao
xuất hiện nhiều như vậy cũng là điềm kỳ lạ. Đối với các bà mẹ Á
Châu, những đứa con, mà họ cố tình đẻ ra trong năm rồng, mới thật sự
là những tiểu kỳ long. Tất cả là nguồn hy vọng tốt và mọi người hoan
hỷ đốt pháo bông chào hello 2013.
Nhưng không phải mọi người đều tích cực chia sẻ giấc mộng dưới hoa.
Đối với những người thận trọng, họ thấy vườn hoa tuy mới, nhưng
khách bước vào vẫn là những gã say xỉn cặp tay các nàng kinh tế
khuyết tật của năm 2012. Thế giới không thiếu tài nguyên, nhưng
thiếu điều kiện để lập ra bản thiết kế toàn cầu. Dân số Âu Châu
xuống thấp đến mức báo động với tỷ lệ sanh (birth rate) 1,36% (The
Economist, June, 30,2012). Nếu một bà mẹ Tây cả đời chỉ sinh ra 1
đứa con thì làm sao đủ nhân công để phát triển kinh tế. Vài quốc gia
có vẻ sung túc, té ra họ sống nhờ cà thẻ credit card, tức tiền đi
vay. Hi Lạp, nơi đầy thần linh, nay đã hết phép hoán chuyển ngày đáo
hạn trả nợ. Hiện tại chẳng còn ai nể mặt thần Zeus cho Hi Lạp vay
tiền. Tuy vậy chả ai dám cười Hi Lạp, vì thật sự quốc gia nào cũng
thấy mình lạnh cẳng.
 Nhưng
hình như thế giới thích chú ý đến tình trạng của Mỹ nhiều hơn. Vậy
cứ coi như Mỹ là một mô hình tiêu biểu cho sự lộn xộn của thế gian.
Kể từ đầu năm cho đến hết năm 2012, lãnh thổ Mỹ là nơi tập trung đủ
mọi kiểu thiên tai và nhân tai. Đông đất, mưa lụt, hạn hán, bão gió,
bão tuyết, khủng hoảng kinh tế, chim cá chết hàng loạt, người chết
vì súng đạn hay bằng bom… xảy ra nhiều hơn số ngón tay có thể đếm.
Thảm sát ở Mỹ coi bộ dễ xảy ra vì 88,8 % thường dân có súng (Time.
Jan. 14, 2013). Gần cuối năm cuốn phim “Innocence of Muslims” (Sự
ngây thơ của dân Hồi) đã làm náo loạn các xứ Trung Đông. Báo Le
Monde, Pháp, nhận xét mỉa mai, “một tên khùng ở Mỹ làm phim, một tên
khùng ở Lybia nổ súng, chúng chẳng sao cả, nhưng nước Mỹ lãnh đủ.”
Về mặt tài chính, đầu năm Mỹ có “nợ trần” (debt ceiling), cuối năm
có “vực dốc tài chánh” (fiscal cliff). Những danh xưng độc này chỉ
có ở Mỹ. Nợ trần là mức nợ tối đa mà luật cho phép chính phủ vay nợ.
Nó là 16,4 ngàn tỉ dollar. Khốn nỗi Obama đã xài hết trơn rồi. Ông
xin quốc hội sửa luật nâng cao mức nợ trần để chính phủ được vay
thêm. Vực dốc tài chánh là hình ảnh nền tài chánh Mỹ từ đỉnh vách
núi rơi xuống vực. Để có tiền trả nợ và cứu nguy kinh tế Obama phải
giải bài toán đố. Sau đó ông “xạm” mặt tuyên bố: vào ngày
31-12-2012, thuế sẽ tự động tăng lên 600 tỉ dollar và tất cả mọi
ngành sẽ bị cắt giảm ngân sách bằng nhau. Một cú búa thuế nặng ký
như thế giáng xuống mà gọi là “vực dốc” thì thật là biết chơi trò
thuật ngữ.
Bộ Quốc phòng sẽ lâm nguy nếu quĩ bị cắt nên họ đến thăm quốc hội
bằng một vòng quĩ đạo khác. Tiếng ta gọi là “đi đêm”. Nghe nói họ đã
được Hạ viện cứu mạng. Tối 31-12, dân Mỹ hồ hởi count down đón giao
thừa rồi đốt pháo bông ầm ĩ ăn mừng năm mới. Dân “đen” chẳng quan
tâm tới những việc ngoài tầm tay. Trên thực tế Mỹ là nước mắc nợ
nhiều nhất trên thế giới ta bà này. Tính đến hôm nay (Jan.5-2013),
món tiền nợ là 16.439.022.360.164,63 USD (hơn 16,4 ngàn tỉ). Đổ đồng
mỗi người Mỹ mắc nợ 52.322,90 USD (báo cáo của US National Debt
Clock). Tuy nhiên nhiều quốc gia vẫn tươi cười sẵn sàng cho Mỹ vay
thêm. Dù kinh tế Mỹ có suy sụp cỡ nào, các chủ nợ vẫn tin vào khả
năng hoán chuyển của Mỹ. Họ thích góp vốn ăn ké (theo George
Friedman, The Next 100 Years).
Ít nhất trong năm 2012 cũng có một truyện tiếu lâm làm giảm tress
mọi người. Đó là chuyện “biết rồi khổ lắm nói mãi”, vâng! ngày tận
thế. Ngày này tính theo lịch Maya là ngày 21 tháng 12 năm 2012. Phụ
họa thêm, cơ quan NASA cho biết một lưỡi lửa (solar flare) khổng lồ
của mặt trời dài 160.000 mile (257.495 km, lớn hơn Trái đất) tung
vào không gian và sẽ xóa hết các làn sóng điện tử của Trái đất. Vụ
này xảy ra thật vào ngày 31 tháng 12, cột lửa tồn tại khoảng 4 tiếng
đồng hồ, nhưng nó không thoát ra nổi vòng sức hút của mặt trời. Kết
cục nó rơi trở lại vào mặt trời. (SPACE.com)
Thưa sếp, em chỉ đủ chỗ khắc lịch đến năm 2012.
Ha! Thế nào cũng có ngày mấy mống nào đó bị lừa.
Nếu người Maya không thể biết trước số phận của mình sẽ bị người Tây
Ban Nha tận diệt trong một tương lai gần (thế kỷ thứ 8), làm sao họ
lại có thể nhìn xuyên suốt tương lai xa tới ngày thế giới bị tận
diệt. Mấy tay tiên tri giả đời nay vô duyên “nổ” như vậy mà cũng có
người tin.
Đối với dân Việt trên thế giới, năm nào cũng thế, ít ra là có vài
người lãnh giải thưởng quốc tế. Tôi xin nêu ra ba lãnh vực tiêu
biểu. Giữa năm, Viện Pháp quốc đã trao giải thưởng Cino del Duca năm
2012 cho giáo sư vật lý thiên văn Trịnh Xuân Thuận. Ông là một khoa
học gia uyên bác và kỳ diệu. Hiện tại ông là giáo sư các Đại học
Virginia ở Mỹ, Sorbonne và Polytechnique (Đại học Bách khoa) ở Pháp.
Ông là người Mỹ gốc Việt nhưng lại viết sách đa số bằng tiếng Pháp.
Chúng là những tác phẩm khoa học cao nói về vũ trụ nhưng diễn đạt
bằng áng văn chương đậm màu triết lý. Ngay nhan đề sách đã mang ý vị
thiền thi, như: The Secret Melody (Giai điệu Bí ẩn), Chaos and
Harmony (Hỗn độn và Hài hòa), l'Infini dans la Paume de la Main (Cái
Vô hạn trong lòng bàn tay), Les Voies de la Lumière (Những con đường
của Ánh sáng).
Cuối năm nhà văn nữ Kim Thúy đoạt giải thưởng
Canada's Governor General's Award, một giải thưởng văn học danh giá
của Canada, dành cho tác phẩm Ru. Tác phẩm của cô viết tiếng Pháp
theo trường phái “tân tiểu thuyết” (nouveau roman ). Tôi sẽ có dịp
nói về trường phái này trong một bài viết khác. “Ru” tiếng Pháp là
dòng suối nhỏ nhưng tiếng Việt là điệu ngâm nga dỗ con ngủ. Được
hiểu là nỗi than thở của kiếp người. Tác phẩm này còn được nhiều
giải thưởng khác và được 20 quốc gia phổ biến.
Cũng vào cuối năm, ông Tạ Trí Đức, 39 tuổi, đã đánh bại 5 ứng viên
để đắc cử chức thị trưởng thành phố Westminster, ở miền Nam
California. Một thành phố nổi tiếng của Việt kiều vì ở đó có trung
tâm Little Saigon. “Đây là một bước tiến rất xa trong tiến trình hội
nhập vào đời sống chính trị của người Việt” (VOA). Trong cuộc diễu
hành, ông Đức và gia đình đều mặc y phục cổ truyền Việt Nam để vinh
danh cội nguồn.
Năm tháng qua đi, cái còn lại và không bao giờ thay đổi là cái tinh
thần trẻ trung, khôi hài, khám phá, tự trọng, và lạc quan của dân
Mỹ. Đặc tính này bàng bạc trong đời sống thường ngày. Mẩu chuyện sau
đây biểu lộ đặc tính ấy. Hằng năm vào ngày đầu năm, nước Mỹ có tục
lệ diễu hành Hoa Hồng (Rose Parade) ở Pasadena, California. Năm nay,
ngày 1-1-2013, trung sĩ Eric Pazz đã làm ngạc nhiên vợ, con trai
Eric Pazz II, 4 tuổi, và cả nước Mỹ.
Công ty thực phẩm Natural Balance (Quân bình Tự nhiên) dàn dựng kịch
bản bằng cách cho Miriam, vợ của Eric, trúng số với giải thưởng tham
quan cuộc Diễu hành Hoa Hồng miễm phí. Miriam đã bay từ trại gia
binh bên Đức qua Pasadena. Đồng thời Eric, đang ở Afghanistan, cũng
chỉ được biết mình được tuyển chọn đại diện binh chủng tham dự buổi
diễu hành. Khi chiếc xe hoa trên có chở Eric chạy tới chỗ vỉa hè nơi
vợ và con đang đứng xem, xe ngừng lại. Eric được báo cho biết. Anh
bèn lấy một bông hồng trên xe rồi bước xuống. Vợ con của anh cũng
được báo cho biết. Họ sững sờ chạy tới ôm lấy nhau mừng mừng tủi tủi
trong nước mắt. Eric Pazz trao cho vợ bông hoa hồng. Cả nước Mỹ xúc
động. Eric đưa vợ con lên xe hoa vẫy tay chào dân chúng tiếp tục
cuộc diễu hành. Đó là hình ảnh của yêu thương, của đoàn tụ, của hạnh
phúc, của phục vụ, và là niềm hy vọng của năm 2013.
Hình: Associated Press.
ĐỖ NGỌC
TRANG
(Elk Grove,
California, USA 7-1-2013)
- Nguồn các hình khác trong bài: Internet.
|
