Chuyến xe thổ mộ đời người

* tạp bút
 

Xe thổ mộ trên tranh sơn mài.

Bao lâu rồi người ta không còn biết đến chiếc xe thổ mộ? Họa hoằn lắm, ai có dịp vào các khu vui chơi trên thành phố lớn thì người ta mới thấy lại chiếc xe của một thời xa xưa này. Nhưng hãy nhìn thật kỹ: có phải chăng nó cũng là chiếc xe ngựa cải tiến, chỉ chở được hai người và chỉ dành cho những ai thích tìm cảm giác sang trọng theo phong cách xa xưa của những nhà quí tộc phương Tây!

Xe thổ mộ ở Saigon trước 1975.

Xe thổ mộ đã từng một thời là phương tiện đi lại thiết thực cho tất cả mọi người, từ các giới sang trọng giàu có cho đến các tầng lớp bình dân nghèo khó.

Liệu có triết lý sâu xa nào của người xưa khi thiết kế hình dạng chiếc xe đã mờ mịt trong ký ức này chăng: một con ngựa khỏe mạnh đằng trước xe kéo theo sau chiếc thùng hình chữ nhật có mái che cong cong, khiến khi nhìn, ai cũng loáng thoáng mường tượng ra như là cái mộ đất buồn hiu trong nghĩa địa (có khác chăng là một ngôi mộ biết di động trong tiếng vó ngựa cồm cộp)?! Có phải chăng, người xưa muốn nhắn gửi lại cái ý nghĩa đời người ngồi trong chiếc thùng xe nào khác gì họ ngồi chung nhau trong nấm mộ đời? Họ chen lấn nhau, giành giật nhau để rồi cuối cùng họ cũng phải cùng chung nhau đến một nơi… chấm hết! Có phải chăng con ngựa kéo là con ngựa thời gian đang nặng nề kéo lê mệt nhọc cho đôi bánh đời được tròn trịa lăn dài trên đường êm ả hay dằn xóc triền miên của một kiếp người?

Xe thổ mộ ở Lái Thiêu.

Ai nghĩ sau cũng được. Ai nghĩ trước càng hay. Miễn là lúc ngồi chung nhau trong chuyến xe đời vui buồn đó: hãy rôm rả chuyện trò thân mật, hãy tự nhiên trong chơn chất mà thoa dầu, cạo gió cho bạn đồng hành đang sổ mũi, nhức đầu. Và hãy vô tư thân ái đi, chúng ta đang cùng nhau chung một chuyến xe thổ mộ đời người!

ngô bảo toàn
(Tân An 11-10-2010)

Xe thổ mộ ngày nay còn trong một vườn kiểng.