Chút tản mạn cuối năm

* tản văn

Tranh chân dung của tác giả do một người bạn vẽ và khắc gỗ.

Hai ngày trước, tôi vừa đi đưa tang một người bạn. Cô ấy mới 44 tuổi. Biết mình chết trước đó ba tháng. Cô ra đi bỏ lại hai đứa con trai tuổi mới vào đại học.

Hôm qua, nhận tin một chị học sinh chung trường bất ngờ qua đời. Tôi không biết nhiều về chị, nhưng một người bạn của chị trong một câu chuyện kể về cuộc tái ngộ với người bạn chung lớp ở xa về thăm, chị ấy đã hát một tình khúc góp vui trong không khí vui vầy bạn bè họp mặt. Tôi lẩn thẩn tự nghĩ: Biết đâu lúc đó chị cũng đang hát một khúc tình ca rồi gục xuống.
Hôm nay, sáng dậy, tôi vừa uống cà phê vừa check e-mail. Một người bạn lớn tuổi cũng vừa rút ống thở để nhẹ nhàng buông bỏ cuộc đời tại miền nam California.

Tôi ngồi bần thần suy nghĩ về sự khó hiểu của đời sống, của cuộc đời, của khởi điểm, của cuối cùng, của còn, của mất, của hơn, của thua… Tự nhiên, cà phê trong miệng tôi đắng ngắt.

Tôi chợt nhớ đến một bài thơ Hoa phi hoa thật phiêu hốt, nói lên cuộc đời thật mong manh của Bạch Cư Dị - một nhà thơ đỗ Tiến sĩ vào đời nhà Đường bên Trung Hoa. Sau ba mươi năm theo đuổi công danh, sau ông về ở đất Lạc Hạc, bạn cùng thú điền viên, sống đời nhàn tản vui thú ngâm nga. Ông còn có bút hiệu Túy Ngâm tiên sinh và Hương Sơn cư sĩ (*)

Hoa phi hoa, vụ phi vụ.
Dạ bán lai, thiên minh khứ.
Lai như xuân mộng kỷ đa thời,
Khứ tự triêu vân vô mịch xứ!

Không phải hoa
Chẳng là sương
Giữa đêm đến
Sáng ngày đi
Đến như xuân mộng vờn qua chốc,
Đi tựa mây mai không dạng tăm!
(không thấy tên người dịch)
 

Bài thơ Hoa phi hoa bằng chữ Hán của Mai Tâm.

Tôi cũng nhớ đến một bài thơ khác của người đời bây giờ - ông Nguyễn Văn Hòa, một giáo sư từng dạy tại Trung học Kiến Tường. Mới đây, trên trang Web của trường này (www.trunghockientuong.com) đã có một bài thơ nói lên quan niệm sống của ông. Một quan niệm sống thật đơn giản. Tuy thơ của ông không là triết lý, nhưng lại ẩn chứa triết lý - nhẹ như không.

Ta đi giữa cuộc đời thường
Xuân yêu hoa nở, Hạ thương phượng hồng
Thu nhìn mây trắng tầng không
Đông nghe se lạnh mênh mông đất trời.
Làm tươi thêm mấy mảnh đời
Lòng ta đã có niềm vui non bồng
Nhắn riêng với bạn Phong Trần
Cuộc đời vốn đã hư không từ đầu
Biết bao giờ hết lo âu?
Hãy vui khi đã có nhau Xuân này.

Nếu nói văn, thơ, chữ nghĩa là người, ông Nguyễn Văn Hòa còn thể hiện một người đàn ông chín chắn cẩn thận nghiêm trang trong mắt nhìn đời và tự ngắm soi mình.

Ông là người Thầy tôi. Những người như ông là Thầy tôi. Chữ Thầy viết hoa. Vì, chính những vị này dạy cho tôi ngộ ra ý nghĩa của một cuộc sống đẹp.

. thụyvi
(Hầm Nắng Michigan, sau ngày đưa Ông Táo năm Cọp Canh Dần)
 

---

(*) Trích trong TNĐTDNTĐ của GS Trịnh Vân Thanh.