Ngồi là hành động tự
nhiên như đi đứng và thở. Các nhà khoa học thống kê cho biết trong 1
ngày chúng ta ngồi trung bình 8.9 giờ. Nếu bạn bỏ ra 10 phút để đọc
bài này ở tư thế ngồi, bạn sẽ chưa thấy các “triệu chứng”, bạn phải
ngồi đánh máy hay làm việc khoảng 2 giờ sẽ thấy ngay!
Nhiều ngành khoa học như dịch tể học, sinh học phân tử, sinh học cơ
khí và vật lý đều kết luận: ngồi là hành động hại đến sức khỏe! Marc
Hamiltom, giáo sư đại học Missouri, cho biết: “Nhiều người vẫn chưa
biết là đi đứng và ngồi rất khác nhau. Ngồi quá lâu không giống như
tập thể dục quá ít đâu!”.
Giáo sư Jamea A.Levine thuộc bệnh viện Mayo Clinic nhận thấy là
‘ngươì béo phì hay bị cái ghế quyến rũ và rất thích ngồi, cho dù sau
này họ đã tập thể dục ăn kiêng và giảm được trọng lượng khá rõ’.
Theo ông, nhân loại đã “tiến hóa trên 1,5 triệu năm để đi và đứng và
cách đây 150 năm, có đến 90% dân số Địa Cầu là nông dân, suốt ngày
cày sâu cuốc bẩm ngoài đồng áng, nghĩa là chúng ta chỉ mới tập làm
quen ngồi cách đây không lâu!”.
Hamilton là giáo sư, dù vậy khi làm việc ít khi ông ngồi ghế. Ông
cắt nghĩa: “Nếu bạn làm việc bằng cách đứng và lưu động, bạn sẽ có
những bắp thịt không bao giờ biết mõi mệt. Chúng được hệ thần kinh
trung ương điều khiển cho các hoạt động ít căng thẳng của phần dưới
cơ thể và chúng có rất nhiều enzymes”.
Một enzyme như thế có tên lipoprotein lipase, sẽ thu tóm chất béo và
cholesterol từ máu, đốt cháy chất béo thành năng lượng và chuyển LHL
(choresterol xấu) thành HDL (choresterol tốt).
Khi chúng ta ngồi, các bắp thịt thư giãn và hoạt dộng các enzymes
giảm từ 90 đến 95%, khiến chất béo bám đầy trong máu. Chỉ cần bạn
ngồi liên tục trong vài giờ, HDL đã giảm tới 20% rồi!
Các dữ kiện đã chứng nhận giáo sư Hamilton đúng. Những người cao
niên hay đi đứng hoạt động có tỉ lệ chết chỉ bằng phân nữa những
người cùng tuổi thích ngồi một chỗ.
Những ai ghiền ngồi xem TV hay trượt trên Net có tỉ lệ béo phì,
huyết áp cao, HDL giảm, triglycerides cao và đường huyết cao, dù
trọng lượng của họ ra sao cũng thế. Những người thon thả dẻo dai,
trung bình có thể đứng giỏi hơn (mà không mệt mỏi) những người béo
mập đến 2 giờ!
Galen Crantz, giáo sư đại học Berkeley càng nói rõ hơn: “Bộ xương
sống không thích được ngồi một chỗ quá lâu, cho dù hình cong chữ S
của nó chịu đựng sức nặng cơ thể giỏi hơn chữ C, nhưng nếu bạn ngồi
quá lâu, hình cong chữ S sẽ từ từ biến thành chữ C, làm hại đến
hoành cách mô ở ức, các bắp thịt hông và nghiêng của cơ thể sẽ mõi
mệt và không còn chịu đựng nổi trọng lượng cơ thể nữa”.
Khi đứng, bạn sẽ chịu đựng trọng lượng cơ thể qua hông, đầu gối và
khuỷu chân, còn lúc ngồi toàn bộ sức nặng cơ thể sẽ “nhấn” xuống
xương chậu và cột xương sống. Các đĩa của cột xương sống sẽ chịu áp
lực rất lớn, ngay cả khi bạn ngồi đúng tư thế là thẳng lưng cũng
thế.
Từ 3 thập niên nay công nghiệp chế tạo ghế cứ tán thán loại ghế chịu
đựng được cơ thể nhờ cái gọi là ‘lumpart support’, nhưng ngay cả
trong trường hợp đỡ cho lưng như thế, ngồi lâu cũng có hại cho sức
khỏe.
Giáo sư Levine đã vẽ kiểu loại văn phòng làm việc thế hệ mới cho
Best Buy, Walmart và Salo, trong đó các nhân viên ‘vừa làm việc vừa
đi bộ’ nhờ loại máy treadmill đặt dưới bàn làm việc với tốc độ từ 1
đến 2 dặm/giờ.
Ông nói: “Chỉ sau 2 tuần, nhiều người rất thích kiểu làm việc và đi
bộ cùng lúc này. Nếu bạn là chủ nhân, bạn phải tạo điều kiện cho họ
thử nghiệm hình thức hoạt động trong văn phòng mới như thế để xem họ
phản ứng ra sao”.
Hồng Quang theo BusinessWeek,
May 03, 2010